Działalność nierejestrowa to działalność wykonywana przez osobę fizyczną, która uzyskuje z niej przychód w wysokości nieprzekraczającej w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. – 1 050 zł). Osoba fizyczna prowadząca działalność nie musi rejestrować jej w CEIDG, jeżeli w czasie ostatnich 60 miesięcy nie prowadziła działalności gospodarczej lub jej wcześniejsza działalność została przed 30 kwietnia 2017 roku wykreślona z ewidencji przedsiębiorców.
W większości przypadków działalność nierejestrowa może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT ze względu na wysokość sprzedaży. Wyjątki od tej zasady zostały zawarte w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT.
Osoba fizyczna prowadząca działalność zwolnioną z VAT ma obowiązek prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży. Zapisywana jest w niej sprzedaż na dany dzień, a wpisy powinny być dokonane nie później niż przed rozpoczęciem sprzedaży w dniu następnym.
Przepisy nie określają, jakie informacje powinna zawierać uproszczona ewidencja sprzedaży. Należy w niej jednak zawrzeć co najmniej:
- liczbę porządkową,
- datę sprzedaży,
- wartość sprzedaży,
- wartość sprzedaży narastająco.
Osoba fizyczna prowadząca działalność nierejestrową zwolnioną z VAT nie podlega obowiązkowi wystawienia faktury sprzedaży. Jeżeli jednak nabywca zażąda wystawienia faktury – w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym towar został dostarczony, usługa została wykonana lub otrzymano całość lub część zapłaty – osoba fizyczna prowadząca taką działalność ma obowiązek wystawić fakturę. Faktura, którą wystawia podatnik zwolniony podmiotowo z VAT powinna (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie wystawiania faktur) zawierać takie elementy, jak:
- data wystawienia,
- numer kolejny,
- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
- nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,
- miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
- cena jednostkowa towaru lub usługi,
- kwota należności ogółem.
Przychody z działalności nierejestrowej zalicza się do przychodów z innych źródeł. Przychody tego rodzaju nie wiążą się z koniecznością płacenia zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku. Należy je rozliczyć w zeznaniu rocznym PIT-36. Od przychodów z działalności nierejestrowej podatnik ma prawo odliczyć koszty związane z ich uzyskaniem. Koszty te muszą być właściwie udokumentowane.
